Od kilku lat przyglądam się dzieciom w przedszkolach i żłobkach i z niepokojem obserwuję wyraźny spadek ich ogólnej sprawności. Coraz częściej spotykam maluchy z obniżonym lub nieprawidłowym napięciem mięśniowym.
Co to znaczy w praktyce? Dzieci mają trudności z przyjęciem prawidłowej pozycji siedzącej czy stojącej, szybko się męczą, nie potrafią utrzymać równowagi. A to wszystko może wpłynąć na ich zdrowie na lata – bo to, w jakiej pozycji dziś siedzi dziecko, ma ogromne znaczenie dla jego kręgosłupa i całej postawy w przyszłości.
Dlaczego tak się dzieje?
Jest wiele czynników, które wpływają na ten problem. Najważniejsze z nich to:
- ✅ Siedzący tryb życia – długie godziny w szkole lub przedszkolu przy stolikach, na dywanie
- ✅ Ograniczona ilość spontanicznej zabawy ruchowej
- ✅ Nadmierne korzystanie z urządzeń elektronicznych
- ✅ Brak codziennej stymulacji ruchowej
- ✅ Brak prawidłowych nawyków posturalnych
- ✅ Przestymulowanie bodźcami (hałas, ekran, ciągła zmiana aktywności zamiast spokojnego, świadomego ruchu)
Jakie są konsekwencje obniżonego napięcia mięśniowego?
To nie jest błahostka! Problemy z napięciem mięśniowym mogą prowadzić do:
- nieprawidłowej postawy ciała i wad postawy
- słabej koordynacji ruchowej i trudności z równowagą
- opóźnionego rozwoju motoryki małej i dużej
- słabej ogólnej kondycji
- problemów emocjonalnych i społecznych
- a także nadwagi i otyłości
Ile tak naprawdę ruchu mają dzieci?
Choć wszyscy słyszymy, że dzieci powinny się ruszać – realnie wygląda to inaczej.
Na około 12–15 godzin aktywności w ciągu dnia przypada:
- 🪑 6–9 godzin siedzenia w przedszkolu, szkole, podczas posiłków i w domu
- 🖥️ często dodatkowy czas przed ekranem
Badania z Uniwersytetu w Glasgow pokazały, że 3-letnie dzieci były średnio aktywne fizycznie tylko 20 minut dziennie! Źródło: „The Lancet”, Richard Louv „Ostatnie dziecko lasu”) To znacznie poniżej zaleceń.
Ile ruchu naprawdę potrzebują dzieci?
WHO rekomenduje:
- ✅ Minimum 60 minut dziennie aktywności fizycznej o umiarkowanej lub wysokiej intensywności
- ✅ Przynajmniej 3 razy w tygodniu aktywności wzmacniające mięśnie i kości – np. bieganie, skakanie, zabawy z piłką, jazda na rowerze.
Każda dodatkowa minuta ruchu to dodatkowe korzyści zdrowotne.
Jak pomóc dziecku? – o prawidłowych pozycjach siedzących
Jednym z mniej znanych, ale bardzo ważnych aspektów jest to, w jakiej pozycji siedzi dziecko. Niektóre pozycje sprzyjają osłabieniu mięśni i wadom postawy – szczególnie niebezpieczny jest siad w literkę W. Może on prowadzić do przeciążenia stawów biodrowych i kolanowych, osłabienia mięśni tułowia i trudności z prawidłową kontrolą postawy.
✅ Unikajcie siadu w literkę W!
Zamiast tego zachęcaj dziecko do:
- siadu po turecku
- siadu prostego
- siadu prostego rozkrocznego
To drobiazg, ale robi ogromną różnicę.
